ئاخر جاده‌س ئه‌گه‌ر بیلنه‌مان! / استاد عباسی قصری به ابدیت پیوست
سرویس فرهنگی صدای آزادی: جمعه است. جمعه ای که به سمت «ئێواره» نزدیک می شود تا دلگیرترین ساعات یک هفته را پیش پایمان بگستراند. ناگهان خبرهایی از راه می‌رسند: ابتدا تصاویری از استاد کیومرث عباسی قصری و سپس تکمیل اخبار مرگ شاعری دیگر که هواخواهان بسیاری داشت. همین یکی دو هفته پیش بود که با رضا جمشیدی، امیر محمدی و… در زمان خاکسپاری زنده یاد ابراهیم پویا از «عباسی قصری» می گفتیم و امیر خبرهای تلخی درباره اش داشت. رضا مُصرانه از من خواست که بزودی به عیادتش برویم و من هم تمایلی داشتم که چنین دیدار و عیادتی صورت بپذیرد. حالا دیگر دیر جنبیده ایم و روزگار فرصت حیات را از او گرفته است و ما حسرت آخرین دیدارش را بر دلمان خواهیم داشت.
«عباسی قصری» بر خلاف شاعران که «شنیدنی » هستند تا دیدنی، هم دیدن داشت و هم شنیدن. در اواسط دهه هشتاد برای اولین بار با او برخورد کردم و سعادت داشتم در آپارتمانی کوچک چند روزی میزبانش باشم. صمیمت مثال زدنی اش را هیچگاه فراموش نمی کنم. همچنان که لذت شنیدن شعرهایش را در مجالس مختلف، مشتاقان ادبیات و فرهنگ کوردی چشیده اند و مزمزه کرده اند.
حالا او «به قول خودش در زمانی که شعر «برشن برشن» می خواند: «دهانش خشک است» و ما در مسیر کاروان مرگ با فاصله ای اندک او را دنبال می کنیم و از دنیای شعرش در حد توانمان بهره می بریم.
ادبیات کوردی در کرماشان به عده ای مدیون است. البته بر خلاف بسیاری که نان اعتبارشان را از این خوان کریمانه گرفته اند!. یکی از معدود افرادی که توانست در کنار پرتو کرماشانی، عام جامعه را با چشمه های زلال شعر کوردی آشتی بدهد، بدون شک «عباسی قصری» است.
دکتر علیرضا خانی در باره او می گوید:« استاد کیومرث قصری موهایش را در گذر سخت زمان سپید کردە بود، گویا جهان را از دریچەی سپیدی و روشنایی چون موهایش می دید، خوش خلق و خوش مرام و شعرهایش چون خلق و خوی اش با او الفت گرفتە بودند. قصری از شاعران خوبی بود کە هم خودش و هم شعرهایش در دل مردم جای گرفتە بودند بی آنکە برای او یا شعرهایش تریبونی خاص اختصاص دادە شود. او چون شعرهایش می زیست و آرام آرام با شعرهایش بە خواب ابدی رفت. او برای همیشە با ماست و شعرهایش آرام بخش لحظاتمان. یادش تا همیشەی ایام در تاریخ ادب کورد ماندگار خواهد ماند.»
مازیار نظربیگی به زبان شیوای کوردی درباره اش می نویسد:« له دیارێ گ گشت کوردن و ئەدەبیات فارسی فرەتر ها بێز چەو، کوردی نۊسان یەی خەبات کوومەڵایەتی وە ژمار تیەێد. شاعێرەیلێگ لەوای “کەیوومەرس عەباسی قەسری” وە مدوو نەۊن بنچینە و زەینیەتەیل ئازا له سەردەم چۊزە دان خوەیان، هاتێ تۊش ئەدەبیات نووخواز و ئێمڕووژینێگ ناتۊن و له ئێ باوەتە ئەو جوور گ بایەس نەکووشینە، ئەمان هەریە گ ژیان خوەیان نانە ئڕای زینێ کردن زوان و پێناسەی کوردی، کار وەنرخێگ کردنە چۊن کەمتر کەسێگ کەفێده بان ئێ رێ پڕ له جەوره.
شێعر کەیوومەرس عەباسی قەسری، له بەرەی سەرەتایی زوانی و ناوەڕووکی شێعر کوردی کەڵهوڕی جیەو گرێد و تۊەنێد ئەڕای وەردەنگ ئەدەبیات، وە تایبەت کەسەیلێ گ توان شیکاری زانستی داشتوون، له ئاست پتەکەنی نووڕگە و رێکڵاش فکری ئێ جوور کەسەیلێ گ نۊنەر بەش فرەێگ لە مەردمن، وەر چەو بگر بوود تا بڕەسنه گیچەڵەیل فکری و رواڵەتی ئێمڕوو کوومەڵگا و ئێکەش تۊەنیم بڕەسیمنەو ئڕا تۊش گیر و گرفتەیل تایبەت وە خوەمانیم و چ رێکارەیلێگ تۊەنیم ئەڕای پەیا کردن رێ نوو و ریشەڕەها بۊن له هاڵ و رووژێ گ دیریم، داشتۊمن و یه هەم دەسمیەت وە بەرەیل نوو ئەدەبی دەێد، و هەم دەسمیەت وە گۊەڕیان زەینیەتەیل کۊەنە له ناو کوومەڵگا.
دیاریه شێعر تەنیا دەرەقەت هەستیاری نییه، فره له نووڕگەیل زەینی و مرۆڤایەتی له تووێ دیاریەو بوون و هەر له ئێ باوەتەسە گ تۊەنێد دەسمیەت ئیمە بەێدن، ئەگەر رێیگ وە هەڵە کەفتسەو دەیشت، دروسێیەو بکەیم و ئەگەر ئەو رێیه راسه، وەپێ دریژه بێیەیم. وە ئێ دیالکتیکه لەوای یەی رێپله ئڕای بەرزەو بۊن و خاستر نووڕستن، فرەتر له هەر چشت ترەک، وەپێ هەوەجە دیریم، تا بەرە وە بەرە له ناو ئێ رێیه تۊش قەڵپ و رێژ نایمن و جیەگای دروس هەر کەسێگ له ناو هونەر، ئەدەبیات و کوومەڵگا دیاریەو بوود.»
دکتر رضا موزونی شاعر نام آشنای کرماشانی نیز سخنانی شیوا درباره این شاعر شیرین سخن دارد:« ستاد کیومرث عباسی قصری اهل شهر لیمو ونخل ،قصرشیرین است وبر همین اساس قصری تخلص(خویش نام)دارد. او سالیان درازی ست که در تهران سکونت دارد و ولی به گواه شعرش دل جوان پیرمرد شعر کردی در هوای دیارش می تپد .
ویژگی کار قصری در شعر به گمان من مقدمه سازی در مصرع اول ونتیجه گیری در مصرع دوم است : وەختی تیەیده باوان یەێ سەر بێە له لیمان/ هه رکەس ک چووده مەکە یەێ سەر دەێه مه دینه
(هروقت به خانه پدری می آیی به ما هم سری بزن /آخه هرکس که به مکه می رود یک سر هم به مدینه می زند !)
و یا : بیلا له جی سەریند، من سەر بسامه زلفت
ئاخه سەری ک ژان کەێ،،مشک و گلاوه چارەێ
(بگذار بجای متکا من سر به زلفت بزارم /
چون سری که درد می کند مشک وگلاب چاره اش می باشد )
زیست بوم شاعر ونمادهای وطنی در شعر او دلچسپ است واژه هایی چون نخل ،الوند،لیمو،آخ داخ و…گواه این ادعایند. ردیف های تازه وغیر معمول ،از جسارتهای دوست داشتنی شعر اوست : ردیفی چون مل(گردن)درشعرش اینگونه می نشیند:
ئاخه له ناو مال مان یه ی دار خورما داشتیم
ئه و دار خورما یاد دا چیو بگرمه بالا ملم /
(آخه در خانه مان یک درخت خرمایی داشتیم واو به ما یاد داد چگونه گردن فرازی کنیم )
قصری لحنی شیرین در موقع خوانش شعر داشت،خستگی خاصی که در صدای اوست شعرش را با تعلیق های خاص زبانی همراه می کرد. از او مجموعه شعری به نام (حسن ختام)به زبان کردی وگویش کلهری منتشر شد. استاد عباسی در شعر فارسی هم از چهرهای مطرح غزل در زمان خویش است و از او دفتری در دهه هفتاد از مجموعه برگزیده ی شعر معاصر ایران چاپ ومنتشر شد.»
حسین صفامنش هنرمند پرآوازه ی کورد ضمن تسلیت به جامعه ادبی کوردی، به یادمان می آورد که ما هنرمندانمان را وقتی در ثید حیاتند، مورد تکریم و احترام خاص قرار نمی دهیم و یکی از این هنرمندان برجسته ی کورد، استاد کیومرث عباسی قصری بود که ای کاش در زمان حیاتش با برپایی آیین های تجلیل و البته تکریم، به یاد می آوردیم که وظیفه اصلی ما قدرشناسی از هنرمندان بزرگی چون «عباسی قصری» است.
رضا جمشیدی شاعر خوب و صمیمی دیارمان نیز در جملاتی کوتاه درباره این استاد گرانقدر می نویسد:« سعادت داشتم مقدمه و توضیحاتی که استاد قصری درباره خودش و زندگی پیچیده و جالبش داده بود را در کتاب آخرش”شیرین شاره‌گه‌ی،قه‌سر” را مطالعه کنم و همبن باعث شد که رنجها، سختی‌ها و اتفاقات زندگیش را ببینم و اینکه این چهره آرام و خوش صدا چه راه طولانی و دشواری را برای شاعر شدنی که در وجودش بوده طی کند.
او بواسطه شغلش(افسر راهنمایی رانندگی) شهرهای زیادی را گشته ولی خودش شیراز را منشا تحولش در شعر می‌داند. داستان زندگی ادبی قصری بسیار آموزنده و خواندنی است. او هم در شعر فارسی دارای جایگاه است و هم در کوردی و البته شخصیت آرام و منظمش هم او را ستودنی‌تر کرده است. آرامش و نظمی که به گفته خودش گاه و بیگاه در نیمه‌های،شب با تلفن” احمد عزیزی” می‌شکست و همین دوستی توام با رقابتش با احمد عزیزی به خلق غزلهایی ناب انجامید که ما اژز آنها میت شدبم.
بابد بپذیریم که تحول شعر کوردی دهه۷۰، دو پشتوانه و پیشینه قوی به نامهای احمد عزیزی و کیومرث عباسی قصری داشت. قصری همانند پرتو و احمد عزیزی و دیگران با شعرهایش ماندگار شده و جایگاه رفیعی در فرهنگ و ادبیات کوردی دارد.»
به درستی که کیومرث عباسی قصری با اشعار نابش به ارتقای ادبیات ذوقی در کرماشان بزرگ کمک قابل توجهی کرد و براستی که یکی از ستونهای ادبیات ذوقی کلاسیک کوردی در عصر کنونی به شمار خواهد رفت و نامش در دفتر شعر و ادبیات و فرهنگ کوردی کرماشانی، ماندگار خواهد بود.
روانش شاد