نقد ادبی

کوڵ ئەمان دریژ  / مازیار نەزەربەیگی

کوڵ ئەمان دریژ / مازیار نەزەربەیگی

    گەپ و گوڕێگ لە بارەی کوڵەشێعر وە مدوو خوەنستن چەن شێعر لە «ئحسان نەجەفی»   کوڵەشێعر لەوای شێوەیل ترەک لە ژانڕەیل ئەدەبی، کەم تا کوت و بێ ناو و نیشان هەر لە زۊەو بۊە، ئەمان وە ئێ شێوە گ ئێمڕوو دۊنیمن، دۊای وە دی هاتن سەردەم مودڕن، ئەڕای خوەێ یەی قوڕنەی دیاری، ریک […]
مشرقانگی شعر و کرماشانیات فرهنگ / نگاهی به مجموعه دوبیتی کوردی «غمچان» اثر پریوش ملکشاهیان / فیض الله پیری

مشرقانگی شعر و کرماشانیات فرهنگ / نگاهی به مجموعه دوبیتی کوردی «غمچان» اثر پریوش ملکشاهیان / فیض الله پیری

  باید به گذشته نسبتا دور رفت. به قول محمد جواد محبت «گذشته است از آن حال و روزها سی سال»؛ البته 25 سال! سرکار خانم پریوش ملکشاهیان را در «انجمن ادبی الوند» به یاد می آورم که دغدغه شعر داشت؛ چنانکه خود سروده «عشق و دلش فقط شعر» بود و البته برای نسل جوان […]
دروه‌چ درد و عشق / از سلسله‌ یادداشت های علی رسولی بر کتاب وه‌فرینه‌گان

دروه‌چ درد و عشق / از سلسله‌ یادداشت های علی رسولی بر کتاب وه‌فرینه‌گان

  وقتی شعری می‌خوانم، منتظرم ببینم چه حسی، چه درکی و چه نوع احساسی ادراکی را در من ایجاد می کند. یا بهتر بگویم شعر و من با هم چه احساس و ادراکی را در من! می سازیم . ابتدا با بدبینی و شک شعر را می‌خوانم. شک دکارتی؛ که اساس شکل گیری هر ادراکی […]
وارش، کنار ده‌روه‌چ تازه‌ / خوانش شعری از مجموعه‌شعر «وه‌فرینه‌گان» / علی رسولی

وارش، کنار ده‌روه‌چ تازه‌ / خوانش شعری از مجموعه‌شعر «وه‌فرینه‌گان» / علی رسولی

  جلیل آهنگرنژاد مرا به یاد خاطرات زیادی می اندازد: خاطره‌ی غزل‌های کوردی‌اش با مضامین و زبانی نو و اشعارش در مجموعه‌ی «نرمه‌واران» که علاوه بر داشتن زبان و ذهن نو، آن اشعار نوعی سبک جدید شعری در کوردی کلهری ایجاد کرده‌بودند. او خستگی‌ناپذیر طی این سالها، عرصه‌های زیادی در شاعری پیموده تا بلکه به […]
بیرەوەری، رێوار سەرخوەشێگە لە ناو وەفرینەگان!/ نووڕستن وە کوومەشێعر وەفرینەگان / مازیار نەزەربەیگی

بیرەوەری، رێوار سەرخوەشێگە لە ناو وەفرینەگان!/ نووڕستن وە کوومەشێعر وەفرینەگان / مازیار نەزەربەیگی

  نووڕستن وە کوومەشێعر وەفرینەگان، بەرهەمێگ لە جەلیل ئاهەنگەرنژاد دەرفەتێگ بۊ گ کوومە شێعر «وەفرینەگان» لە «جەلیل ئاهەنگەرنژاد»، شاعێر و نۊسەر کورد، بخوەنم و ئێسە تێکووشم لە ئەو بەرهاتە گ لەلێ رەسیمەسەو ئەڕای وەردەنگ بنۊسم. کوومەشێعر وەفرینەگان گ ساڵ ١٤٠٠ هەتاوی لە نەشر دیباچەێ کرماشان بڵاو بۊە، هەر ئەو جوورە گ لە ناوێ دیاریە، یەی […]
خەسارناسی ئەدەبیات ئمرووژ باشوور / مەسعوود قەنبەری

خەسارناسی ئەدەبیات ئمرووژ باشوور / مەسعوود قەنبەری

    هووشەنگ گوڵشیری وتارێگ دێرێ وە ناو «جوانمرگی در نثر معاصر فارسی» وە لە ناوێ کارنامەێ نۊسەرەیل هاوچەرخ، شییەو کەێد. ئۊشێد: ئەدەبیات هاوچەرخ فارسی تۊش جوانەمەرگی بۊیە. وە داخەو، ئێ گەپە لە سەر ئەدەبیات کوردییش ڕاسە. هەرچەن گاهەس بڕێگ لە چالاکەیل، بەر ئێ باوەڕە بوون ک ئێسا درەخشانتەرین دەوران ئەدەبیات کوردیە و شاعر و […]
ئەدەبیات و پێناسە / نووڕستن وە چۊنیەتی پەیوەندی پێناسە و ئەدەبیات لە ناوچەی کرماشان و ئیلام

ئەدەبیات و پێناسە / نووڕستن وە چۊنیەتی پەیوەندی پێناسە و ئەدەبیات لە ناوچەی کرماشان و ئیلام

      مازیار نەزەربەیگی صدای آزادی: ئەدەبیات ئازا لە هەر وڵاتێگ لەوای یەی جامەک تۊەنێد گشت ئەو چشتەیلە گ لە ناو یەی کوومەڵگا هەس وە وەردەنگ نیشان بەێدن .هەر لە ئەو سەردەمە گ مرۆڤ وەل ئەدەبیاتەو قسیەی خوەێ کردێیە تا ئێمڕوو گ ئەدەبیات بەش گەورایگ لە هاتچوو زەینی ئیمەس، تۊەنیم بەش فرەیگ لە هەڵکەفتەیل […]
هیچ قُرصی، کلمه را آرام نمی‌کند!  یادداشتی بر مجموعه شعر کوردی«ئه‌وکلیان» اثر سمیه فلاحی

هیچ قُرصی، کلمه را آرام نمی‌کند! یادداشتی بر مجموعه شعر کوردی«ئه‌وکلیان» اثر سمیه فلاحی

    جلیل آهنگرنژاد: عباس معروفی در «سمفونی مردگان» می‌گوید: من خوب می‌دانم که زندگی، یکسر! صحنه‌ی بازی است. اما بدان! که همه برای بازی‌های حقیر آفریده نشده‌اند.» در روزگاری که «خوداظهاری‌»های افراطیِ جمعی سطحی! در فضای مجازی، مجال تنفس در هوای پاک ادبی را از جویندگان معادن ناب هنر گرفته‌اند، چشمه‌های جوشان ادبیات ذوقی […]
سازش عاشقانه‌ی سنگ و سیب / نگاهی به مجموعه شعر تازه‌ی رضا موزونی

سازش عاشقانه‌ی سنگ و سیب / نگاهی به مجموعه شعر تازه‌ی رضا موزونی

    جلیل آهنگرنژاد: شک نداریم که ادبیات و بویژه شعر همواره یکی از چالش‌برانگیزترین‌ها در مسیر فرهنگی و اجتماعیِ جوامع مختلف بوده است. این اتفاق در ادبیات نوپای «کوردی خوارین» نیز افتاده است. ضمن درک ضرورت «خویشتن‌بودگی» در پهنه‌ی هنر، کُنش‌های خردگرایانه در چنین چالش‌هایی می‌تواند ما را به راه‌های روشن برساند. در منظری […]
آماده برای بیداریِ دیگر /نقدی بر کتاب تازه‌ی صادق سامره‌یی / جلیل آهنگرنژاد

آماده برای بیداریِ دیگر /نقدی بر کتاب تازه‌ی صادق سامره‌یی / جلیل آهنگرنژاد

در میان هنرمندان کم نیستند افرادی که نامشان، شبکه‌ای از چند هنرمند را در ذهن متبادر نمایند. همانطوری که واژه‌ها چنین خاصیتی دارند. وقتی که به نام «صادق سامره‌یی» می‌رسم، در کمترین زمان ممکن به یاد «شیردل ایل‌پور» می‌افتم و با کمی فاصله نام‌های دیگری هم به یادم می‌آیند. سال‌های اول دهه‌ی هشتاد شمسی، کانون‌های […]