-thumb-378x159-1209.png)
نگاهی به نظام معرفتی زاگرسی / گفتگوی قاسم ارژنگ با صدای آزادی
سید قاسم ارژنگ شاعرِ نام آشنای اهل صحنه‌ی کرماشان، سالهاست در حال و هوای ادبیات به تلاشی مقبول مشغول است. تاکنون چهار اثر او منتشر شده و در اختیار مخاطبان ادبیات قرار گرفته است: «عریان تر از زبان شنزارها»، «په‌نجه‌ره‌ی شار» و «گول ئه‌نار» مجموعه شعرهای اویند. «خشت ساق»کتابی است در نقد و تحلیل و همچنین کتابی تازه از شعرهای آزادش آماده‌ی انتشار است..
سید قاسم ارژنگ شاعرِ نام آشنای اهل صحنه‌ی کرماشان، سالهاست در حال و هوای ادبیات به تلاشی مقبول مشغول است. تاکنون چهار اثر او منتشر شده و در اختیار مخاطبان ادبیات قرار گرفته است: «عریان تر از زبان شنزارها»، «په‌نجه‌ره‌ی شار» و «گول ئه‌نار» مجموعه شعرهای اویند. «خشت ساق»کتابی است در نقد و تحلیل و همچنین کتابی تازه از شعرهای آزادش آماده‌ی انتشار است..
گرگ بیکاری سالهاست با کرماشان آشناست! / جلیل آهنگرنژاد
هنوز ناله‌های آن پدر محرومِ کورد در آن شب غمگین در گوشم می پیچد که: بر نعش پسرش می‌گریست و می‌گفت:«باوگه‌گه‌م! ده‌ردد له قه‌ور مردیه‌گانم!...» برای مردمان مظلومی‌باید گریست که مهمترین داشته‌هایشان در گور خفته‌اند و به جانِ نداشته‌شان قسم می‌خورند!.
هنوز ناله‌های آن پدر محرومِ کورد در آن شب غمگین در گوشم می پیچد که: بر نعش پسرش می‌گریست و می‌گفت:«باوگه‌گه‌م! ده‌ردد له قه‌ور مردیه‌گانم!...» برای مردمان مظلومی‌باید گریست که مهمترین داشته‌هایشان در گور خفته‌اند و به جانِ نداشته‌شان قسم می‌خورند!.
پاییز روزنامه‌نگاری در کرماشان / جلیل آهنگرنژاد
هیچ روزنامه‌نگاری در استان کرماشان حق ندارد آن‌سوی دیوار نمور ادارات استانی را ببیند. دست روزنامه‌نگار واقعی در این استان همیشه کوتاه است و خرمای اتفاقات زیر پوست ادارات، بر نخیل!. بهترین زمان ارائه گزارش عملکردها هم با سوء استفاده از ضعف مالی رسانه‌ها در زمانی خاص صورت می‌گیرد
هیچ روزنامه‌نگاری در استان کرماشان حق ندارد آن‌سوی دیوار نمور ادارات استانی را ببیند. دست روزنامه‌نگار واقعی در این استان همیشه کوتاه است و خرمای اتفاقات زیر پوست ادارات، بر نخیل!. بهترین زمان ارائه گزارش عملکردها هم با سوء استفاده از ضعف مالی رسانه‌ها در زمانی خاص صورت می‌گیرد
بێ رسانە وە تاڵان چیمن! / مازیار نەزەربەیگی
رسانە وە زوان سادە یانێ یەی رزار (سیستم) گ کارێ وەتن هەر ئەو چشتەیلەسە گ مەردم بایەس بزانن. ئێ رزارە ئەڵبەت تەنیا کارێ ئاگادار کردن مەردم نییە، بەڵکۆ لە ئێ رێیە لە هەر کەسێگ تیوەنێد رەخنە بگرێد و لە هەر باوتێ گ بزانێد هەوەجە هەس، بیوشێد یا بنیوسێد. رەخنە گرتن یەی جوور دەسمیەت دانە و وەل گەنەکاری و دژایەتییا جیاوازە.
رسانە وە زوان سادە یانێ یەی رزار (سیستم) گ کارێ وەتن هەر ئەو چشتەیلەسە گ مەردم بایەس بزانن. ئێ رزارە ئەڵبەت تەنیا کارێ ئاگادار کردن مەردم نییە، بەڵکۆ لە ئێ رێیە لە هەر کەسێگ تیوەنێد رەخنە بگرێد و لە هەر باوتێ گ بزانێد هەوەجە هەس، بیوشێد یا بنیوسێد. رەخنە گرتن یەی جوور دەسمیەت دانە و وەل گەنەکاری و دژایەتییا جیاوازە.
سوگواره‌ای در کلیدر / معصومعلی صیدی
رگه های عرفان در کلیدر در گفت و گوی ستار و فرهود و «قتلگاه کجاست» کاملاً محسوس است. به هر حال فرهود خود اقرار می کند که یک تئوری باز و «شعری باف» است. بر ای هر اندیشه ای، باید اقدامی در پی باشد. هر مرام و مسلک و جهان بینی و دیدگاهی، یک ساختار آرمانی را جست و جو می کند.
رگه های عرفان در کلیدر در گفت و گوی ستار و فرهود و «قتلگاه کجاست» کاملاً محسوس است. به هر حال فرهود خود اقرار می کند که یک تئوری باز و «شعری باف» است. بر ای هر اندیشه ای، باید اقدامی در پی باشد. هر مرام و مسلک و جهان بینی و دیدگاهی، یک ساختار آرمانی را جست و جو می کند.
دکتر بیژن کلهرنیا در گفتگو با صدای آزادی: مسؤولان به‌خواست‌مردم توجه‌کنند
مسأله گرایش‌های توسعه و چارچوب‌های تصمیم‌گیری مدیریتی روال پیچیده‌ای دارد. ولی مدیران در چنین مواردی باید نظرات شهروندان و همانگونه که گفته شده مصلحت عمومی را مبنای تصمیم‌گیری قرار دهند. درک ارزش‌هائی که نام برده شد مقارن مفهوم مصلحت عمومی است. بسیار ارزنده و زیبنده است که مدیران مفاهیم امروزین مدیریت و توسعه را در چارچوب نظام ارزش‌ها جستجو کنند.
مسأله گرایش‌های توسعه و چارچوب‌های تصمیم‌گیری مدیریتی روال پیچیده‌ای دارد. ولی مدیران در چنین مواردی باید نظرات شهروندان و همانگونه که گفته شده مصلحت عمومی را مبنای تصمیم‌گیری قرار دهند. درک ارزش‌هائی که نام برده شد مقارن مفهوم مصلحت عمومی است. بسیار ارزنده و زیبنده است که مدیران مفاهیم امروزین مدیریت و توسعه را در چارچوب نظام ارزش‌ها جستجو کنند.
«طنز» راهی برای مبارزه است / گفتگوی صید محمد پرور با هفته نامه صدای آزادی
«صید محمد پرور» معلمی شریف از همین روستاست که سالهاست سرنشین دنیای رازآمیز شعر و ادب است. از طبیعت «بره‌کو» و خوه‌ره‌تاوش تا بهارهای دلنشین نثار «چله» همه و همه الهام بخش روح شیفته‌ی او می توانند باشند. بیشترین شاعرانه‌هایش را به زبان کوردی سروده و کتابی هم با نام «په‌ژاره» چند سال پیش منتشر کرده است. مخاطبان، شعرش را به خاطر صمیمیت، نگاه ویژه به طبیعت، باورها و داشته های فرهنگی و اجتماعی می پسندند و چاشنی طنز نیز از «صید محمد» شاعری مخاطب‌پسندتر ساخته است....
«صید محمد پرور» معلمی شریف از همین روستاست که سالهاست سرنشین دنیای رازآمیز شعر و ادب است. از طبیعت «بره‌کو» و خوه‌ره‌تاوش تا بهارهای دلنشین نثار «چله» همه و همه الهام بخش روح شیفته‌ی او می توانند باشند. بیشترین شاعرانه‌هایش را به زبان کوردی سروده و کتابی هم با نام «په‌ژاره» چند سال پیش منتشر کرده است. مخاطبان، شعرش را به خاطر صمیمیت، نگاه ویژه به طبیعت، باورها و داشته های فرهنگی و اجتماعی می پسندند و چاشنی طنز نیز از «صید محمد» شاعری مخاطب‌پسندتر ساخته است....
نان در فرهنگ عامه کرماشان / رضا موزونی
انسان های نخستین در اولین آشنایی با دانه های گیاهان آنها را شناخته و کشت کردند و گندم و جو پایه کشت و کشاورزی قرار گرفت. بر اساس برخی پژوهش های باستان شناسی کشت گندم برای اولین بار در ناحیه زاگرس انجام گرفته است. کشف ابزارهای تهیه آرد، در کاوش هایی باستان شناسی در برخی مناطق استان کرماشان، گواهی بر این نکته است....
انسان های نخستین در اولین آشنایی با دانه های گیاهان آنها را شناخته و کشت کردند و گندم و جو پایه کشت و کشاورزی قرار گرفت. بر اساس برخی پژوهش های باستان شناسی کشت گندم برای اولین بار در ناحیه زاگرس انجام گرفته است. کشف ابزارهای تهیه آرد، در کاوش هایی باستان شناسی در برخی مناطق استان کرماشان، گواهی بر این نکته است....
در گفتگو با دکتر سهامی مطرح شد: فرمانروایی کوردهای کلهر بر بغداد
ذوالفقار خان کلهر در سال۹۳۵ بر بغداد حکمرانی می کند و پس از پیروزی و برگشت شاه طهماسب از جنگ با ازبکها سرکوب می شود. این شخصیت کیست و چگونه به پشتیبانی کُردان کلهر بر شهر بغداد تسلط می یابد، از لابلای متون تاریخی به ویژه خلاصه التواریخ و تاریخ ایلچی،چنین بر می آید که رهبری کُردهای کلهر قبل از ابراهیم خان و ذالفقارخان بدست «چوهه سلطان کلهر» بوده است و ...
ذوالفقار خان کلهر در سال۹۳۵ بر بغداد حکمرانی می کند و پس از پیروزی و برگشت شاه طهماسب از جنگ با ازبکها سرکوب می شود. این شخصیت کیست و چگونه به پشتیبانی کُردان کلهر بر شهر بغداد تسلط می یابد، از لابلای متون تاریخی به ویژه خلاصه التواریخ و تاریخ ایلچی،چنین بر می آید که رهبری کُردهای کلهر قبل از ابراهیم خان و ذالفقارخان بدست «چوهه سلطان کلهر» بوده است و ...
درباره ادبیات لک / سید قاسم ارژنگ
اگر شعر کله وا، از «ترکه میر» را مداقه قرار بدهیم، تاثیر از فرهنگ و ادبیات شفاهی و سینه به سینه سروده شده. نا گفته نماند چون در گذشته امکان کتابت نبوده، کلامات یارسان و سروده شاعران سینه به سینه از بر بوده اند. حتا سرودهای ترکه میر، در جمخانه ها با تنبور توسط کلام وه‌ش ( کلام خوان) با ساز تنبور اجرا می‌شود، جزئی و بهتر بگویم: پاره‌ی تن مردم لک شده است. ولی شعر «داره جنگه» از سید نوشاد کاملاً از طریق اسطوره به ستم نادرشاه پرداخته و اشاره به هجوم تلخ استبداد و ظلم و جور فرمانرواین می کند و ...
اگر شعر کله وا، از «ترکه میر» را مداقه قرار بدهیم، تاثیر از فرهنگ و ادبیات شفاهی و سینه به سینه سروده شده. نا گفته نماند چون در گذشته امکان کتابت نبوده، کلامات یارسان و سروده شاعران سینه به سینه از بر بوده اند. حتا سرودهای ترکه میر، در جمخانه ها با تنبور توسط کلام وه‌ش ( کلام خوان) با ساز تنبور اجرا می‌شود، جزئی و بهتر بگویم: پاره‌ی تن مردم لک شده است. ولی شعر «داره جنگه» از سید نوشاد کاملاً از طریق اسطوره به ستم نادرشاه پرداخته و اشاره به هجوم تلخ استبداد و ظلم و جور فرمانرواین می کند و ...
ئاگر لە زاگرۆس یا سزیان ژیان؟! / مۆحەمەد جەواد جەلیلیان
ژیان لە زاگرۆس، هەستەیل جیاواز و تایبەتی خوەێ دێرێد... ژیان لە زاگرۆس یانی کووەو بۊن خوەشی و ژان، شەکەتی و ئازادی، تەنیایی و دڵداری، ئاو و ئاگر... ساڵێان فرەێگە ژیان مەردم ئێ نیشتمانە، وەل ترۊسکەێ ئاگر و پرشەێ خوەر و هڵاتن مانگەشەو چوودنە سەر... ئاگر لە زاگرۆس بایەس گیان بەێدن و هناس بوەخشێ نە گیان بسینێ و ژیان بکوشێ...!
ژیان لە زاگرۆس، هەستەیل جیاواز و تایبەتی خوەێ دێرێد... ژیان لە زاگرۆس یانی کووەو بۊن خوەشی و ژان، شەکەتی و ئازادی، تەنیایی و دڵداری، ئاو و ئاگر... ساڵێان فرەێگە ژیان مەردم ئێ نیشتمانە، وەل ترۊسکەێ ئاگر و پرشەێ خوەر و هڵاتن مانگەشەو چوودنە سەر... ئاگر لە زاگرۆس بایەس گیان بەێدن و هناس بوەخشێ نە گیان بسینێ و ژیان بکوشێ...!
ئاگر زاگروس ئاماژەی مودڕنیتەی بێ زانیاریه / ئەشکان میری
بنکەیل مەردمی ک مەبەستێان پارێزان ژینگەس یەکێگ له وە هێز ترین و زوور دار ترین بەشەیل هەر کومەڵگایێگە گ تیوەنێد له بوار زانیاری بەخشان مەردم دەسمێەت دار بوود. ئی بنکەیل مەردمیه، ک ڕووژ وە ڕووژ فرەتر و بوون، له ناوچەیل شار نیشن و دەوار نیشن زاگروس کڵاسەیل فێرکاری و زانیار بەخشی له بوار پارێزان ژینگە دا نەن.
بنکەیل مەردمی ک مەبەستێان پارێزان ژینگەس یەکێگ له وە هێز ترین و زوور دار ترین بەشەیل هەر کومەڵگایێگە گ تیوەنێد له بوار زانیاری بەخشان مەردم دەسمێەت دار بوود. ئی بنکەیل مەردمیه، ک ڕووژ وە ڕووژ فرەتر و بوون، له ناوچەیل شار نیشن و دەوار نیشن زاگروس کڵاسەیل فێرکاری و زانیار بەخشی له بوار پارێزان ژینگە دا نەن.
نیشتیمنه تا زاگرۆس وه پاوا بمرێ! / جه‌لیل ئاهه‌نگه‌رنژاد
تا دنیا دنیا بۊه، زاگرۆس بۊه و دار به‌ڕیو به‌ێره‌ق زنێانیمان بۊه. نه ته‌نیا به‌ڕۊ که تمام دارسان زاگرۆس مایه‌‌ێ ژیانمان له بنه‌ڵبن تاریخ بۊه. کوانێ مان و نان مان له ساێ زاگرۆس هاتێه‌سه عه‌مه‌ڵ.یه یه‌ێ به‌ش بندار له گه‌پمانه گ باێه‌س هه‌ر جار ئه‌ول خوه‌مانا تازه‌ێه‌و بکه‌یمن و له گووش نه‌ته‌ویل نووتره‌ک بخوه‌نیمنه‌ێ...
تا دنیا دنیا بۊه، زاگرۆس بۊه و دار به‌ڕیو به‌ێره‌ق زنێانیمان بۊه. نه ته‌نیا به‌ڕۊ که تمام دارسان زاگرۆس مایه‌‌ێ ژیانمان له بنه‌ڵبن تاریخ بۊه. کوانێ مان و نان مان له ساێ زاگرۆس هاتێه‌سه عه‌مه‌ڵ.یه یه‌ێ به‌ش بندار له گه‌پمانه گ باێه‌س هه‌ر جار ئه‌ول خوه‌مانا تازه‌ێه‌و بکه‌یمن و له گووش نه‌ته‌ویل نووتره‌ک بخوه‌نیمنه‌ێ...
مار و شووان / دۆکتۆر فه‌رهاد عزه‌تی زاده
کلای دیدار من و ت لەی دنیا دی تەمام بۊ، من ئڕا ئاخرجار، ئێ جام شیرە خوەم و چم، گەوهەرێگ ئڕات هیلم، بەڵام تا قڕن بەشەر، دی من و ت، لە یەک پاکەو نیەۊمن، هەرکات ت سقان سزیای کوڕ خوەد بکەفێدەو هۊرد و منیش دۊ بڕیای خوەم، ئەو کینە لە دڵمان جوور ئاگر، دنیا سزنێ، ئێ دنیا وە دووسی و ڕاسی و ئەوین ها وەپاوە، کینە و جەنگ و شەڕ، میلکان سزنێ...
کلای دیدار من و ت لەی دنیا دی تەمام بۊ، من ئڕا ئاخرجار، ئێ جام شیرە خوەم و چم، گەوهەرێگ ئڕات هیلم، بەڵام تا قڕن بەشەر، دی من و ت، لە یەک پاکەو نیەۊمن، هەرکات ت سقان سزیای کوڕ خوەد بکەفێدەو هۊرد و منیش دۊ بڕیای خوەم، ئەو کینە لە دڵمان جوور ئاگر، دنیا سزنێ، ئێ دنیا وە دووسی و ڕاسی و ئەوین ها وەپاوە، کینە و جەنگ و شەڕ، میلکان سزنێ...
سه شعر از کتاب تازه علی کاکاوند / ه دو جشم سیاه ، ه آخر تنها
سه شعر از کتاب: ﻫ دو چشم سیاه ه آخر تنها
علی کاکاوند ، تاریخ انتشار: اردیبهشت ۹۹، نشر نصیرا
سه شعر از کتاب: ﻫ دو چشم سیاه ه آخر تنها
علی کاکاوند ، تاریخ انتشار: اردیبهشت ۹۹، نشر نصیرا
دانشگاه رازی از جنس کرماشان نیست / جلیل آهنگرنژاد
پرسش دیگر اینکه در کرماشان- بزرگترترین شهر کوردنشین- چرا جوانان نتوانند حد اقل دو واحد عمومی زبان کوردی را آموزش ببینند؟ دانشگاهی که درهایش را بر روی خواسته‌های قانونی و بحق ببندد، به مردم ظلم کرده و همواره در بین آنان غریب خواهد ماند. حرف آخر اینکه دانشگاه رازی از جنس کرماشان نیست. با این نگاه هرگز نمی‌تواند به جامعه‌ی ما ورود کند مگر آنکه مطالبات بحق مردم را پاسخگو باشد.
پرسش دیگر اینکه در کرماشان- بزرگترترین شهر کوردنشین- چرا جوانان نتوانند حد اقل دو واحد عمومی زبان کوردی را آموزش ببینند؟ دانشگاهی که درهایش را بر روی خواسته‌های قانونی و بحق ببندد، به مردم ظلم کرده و همواره در بین آنان غریب خواهد ماند. حرف آخر اینکه دانشگاه رازی از جنس کرماشان نیست. با این نگاه هرگز نمی‌تواند به جامعه‌ی ما ورود کند مگر آنکه مطالبات بحق مردم را پاسخگو باشد.
شعر پرتو توشه‌ى جان است / علیرضا فیض‌بشی‌پور
شعر پرتو توشه‌ى جان است و سراینده اش هاتفى روشنى بخش که براى من معناى واژگان ذوق، ادب و آزادگى، تجسم وجود اوست. در نوباوگى آنگاه که شوریده سر به جستجوى نور، دیار را پشت سر نهادم، در مسیر رویدادها و زمان که به شتاب سپرى مى شد، دریافتم که یار در خانه را گرد جهان مى جسته ام.
شعر پرتو توشه‌ى جان است و سراینده اش هاتفى روشنى بخش که براى من معناى واژگان ذوق، ادب و آزادگى، تجسم وجود اوست. در نوباوگى آنگاه که شوریده سر به جستجوى نور، دیار را پشت سر نهادم، در مسیر رویدادها و زمان که به شتاب سپرى مى شد، دریافتم که یار در خانه را گرد جهان مى جسته ام.
پرتو غزل و شیدایی / فرهاد حیدری گوران
پرتو کرمانشاهی، نامی بزرگ و متعلق به سنت شعر مردم محور است، نوعی از شعر که به فرهنگ توده بر می‌گردد و از آن تغذیه می‌کند. مجموعه آثار او به زبان کوردی خوارو دستاورد خود اوست، بدان‌گونه که مثلا ترانه‌های حسن زیرک چنین است. شیوه‌ی خاص او در نوشتن غزل به زبان کوردی خوارو، پیشینه‌ای اگر دارد در سنت شفاهی شعر کوردی است، و نه صور مکتوب آن...
پرتو کرمانشاهی، نامی بزرگ و متعلق به سنت شعر مردم محور است، نوعی از شعر که به فرهنگ توده بر می‌گردد و از آن تغذیه می‌کند. مجموعه آثار او به زبان کوردی خوارو دستاورد خود اوست، بدان‌گونه که مثلا ترانه‌های حسن زیرک چنین است. شیوه‌ی خاص او در نوشتن غزل به زبان کوردی خوارو، پیشینه‌ای اگر دارد در سنت شفاهی شعر کوردی است، و نه صور مکتوب آن...
پرتو سرمایه فرهنگی این شهر تاریخی است / دکتر میر جلال الدین کزازی
مایەی شادمانی است کە چندی است کە فرهیختگان کرمانشاهی برآن سر افتادەند کە ناماوران کرمانشاە را بە شیوەهای گوناگون بزرگ بدارند و ارج بنهند ...
مایەی شادمانی است کە چندی است کە فرهیختگان کرمانشاهی برآن سر افتادەند کە ناماوران کرمانشاە را بە شیوەهای گوناگون بزرگ بدارند و ارج بنهند ...
جوان، چون کاج کهنسال کرمانشاه... / علیرضا سپاهی لایین
کشش‌های جادویی و جاودانه‌ی زبان مادری و اشراف آنان به ظرفیت وظرافت این زبان باستانی و توقعی که جامعه‌ی کُردی از فرزندان اهل ذوق و هنرمند خویش دارد، آنها را سرانجام به این مهم می‌رساند که زبان مادری‌شان را دریابند و به ساحت این میراث مشترک و مقدس هم ادای دین کنند.
کشش‌های جادویی و جاودانه‌ی زبان مادری و اشراف آنان به ظرفیت وظرافت این زبان باستانی و توقعی که جامعه‌ی کُردی از فرزندان اهل ذوق و هنرمند خویش دارد، آنها را سرانجام به این مهم می‌رساند که زبان مادری‌شان را دریابند و به ساحت این میراث مشترک و مقدس هم ادای دین کنند.
پرتو، خورشید فروزان شعر کرمانشاهان / استاد خسرو خندان
شعرهای پرتو در این آشفته بازار ریا همچو تشریفی است کاویزند بر بالای هیچ " آشفته بازار " "ریا" و... مگر از فرهنگ اجتماع سالم سر بر می آورد؟ اشعار و زندگی و شخصیت پرتو هدفمند بوده و هست که گفته اند شعر سوز است برای کشف حقیقت و رازی بهتر از حقیقت وجود ندارد. پیام پرتو برای انسان معاصر جستجوی حقیقت و یافتن آن است.
شعرهای پرتو در این آشفته بازار ریا همچو تشریفی است کاویزند بر بالای هیچ " آشفته بازار " "ریا" و... مگر از فرهنگ اجتماع سالم سر بر می آورد؟ اشعار و زندگی و شخصیت پرتو هدفمند بوده و هست که گفته اند شعر سوز است برای کشف حقیقت و رازی بهتر از حقیقت وجود ندارد. پیام پرتو برای انسان معاصر جستجوی حقیقت و یافتن آن است.
خبرنامه
بازنشر مطالب سایت «سايت بلوط - فرهنگ و هنر غرب كشور» با ذکر منبع مجاز مي باشد.
